Prowadzisz zebranie. Właśnie kończysz przedstawiać założenia nowego projektu, który chcesz zrealizować z zespołem. Basia jak zwykle szuka dziury w całym i zastanawia się, czy to na pewno dobry pomysł. Bartek zaczyna od razu planować działania. Krzysztof rzuca pomysłami, co jeszcze można by zrobić, a Anka siedzi cicho i obserwuje innych. Zastanawiasz się, dlaczego każda z tych osób zachowuje się inaczej? Poznaj 4 typy osobowości.

Czym jest typ osobowości?

Pisząc o typach osobowości, mam na myśli względnie stały sposób reagowania jednostki na środowisko społeczno-przyrodnicze, w którym ona żyje oraz sposób wchodzenia w interakcje z tym środowiskiem. 

Inaczej mówiąc – zachowanie różnych ludzi jest różne, mimo że znajdują się w takiej samej sytuacji.

W tym artykule posłużę się metodologią DISC, której jestem konsultantem. 

I tu od razu bardzo ważna uwaga – nie ma „lepszych” i „gorszych” reakcji czy „lepszych” i „gorszych” typów osobowości. Każdy typ jest inny i każdy ma zarówno mocne, jak i słabe strony. Jeśli więc masz w zespole osoby o różnych typach osobowości, każda z nich może i wzmacniać, i osłabiać zespół.

Jakie typy osobowości wyróżniamy?

Jeśli chcesz odkryć, jakim typem osobowości jesteś, odpowiedz na 2 pytania

• Jak reagujesz na otoczenie?
• Jak postrzegasz otoczenie?

Właśnie te dwie informacje definiują każdy z typów. 

Na pewno znasz osoby, które zachowują się powściągliwie i zastanowią się 3 razy, zanim coś powiedzą lub zrobią. Inne osoby są zdecydowane i nie potrzebują namysłu, aby działać. To właśnie 2 odmienne sposoby reagowania na otoczenie.

Niektórzy uważają, że towarzystwo innych ludzi jest męczące i stresujące. A niektórzy uwielbiają obecność innych ludzi i rozwijają skrzydła, gdy otacza ich spore grono ludzi. To z kolei 2 odmienne sposoby postrzegania otoczenia. 

Gdy zestawisz ze sobą reakcje na otoczenie i sposoby postrzegania otoczenia, otrzymasz 4 możliwe kombinacje – to właśnie 4 różne typy osobowości:

• Dominujący – jest zdecydowany i otoczenie go stresuje.
• Inicjatywny – jest zdecydowany i otoczenie go nie stresuje.
• Krytyczny (korygujący) – jest powściągliwy i otoczenie go stresuje.
• Stały – jest powściągliwy i otoczenie go nie stresuje.

Ważna informacja! U każdego człowieka najczęściej dominuje jeden typ osobowości. Jednak przejawiamy w różnym stopniu zachowania charakterystyczne dla wszystkich typów. 

Jesteśmy unikatową mieszanką 4 typów osobowości. Dlatego właśnie każdy z nas jest inny. 

Jakie cechy charakteryzują różne typy osobowości?

Pamiętasz zebranie opisane na początku? Basia kręciła nosem na nowy projekt. Prawdopodobnie dominuje u niej typ korygujący, który jest ostrożny i chce poznać każdy szczegół, zanim podejmie decyzję. 

Natomiast Krzysztof – jako typ inicjatywny – entuzjastycznie szuka nowych możliwości, bo jeden pomysł to dla niego zdecydowanie za mało. 

Każdy typ osobowości ma inne cechy:

• Typ dominujący jest przede wszystkim aktywny i zdecydowany.
• Typ inicjatywny jest rozmowny i otwarty
• Typ krytyczny jest zdyscyplinowany i systematyczny.
• Typ stały jest niezawodny i współpracujący.

A oto zestawienie pozostałych cech 4 typów osobowości:

Jak otoczenie postrzega dany typ osobowości?

Każdy z nas ma tendencję, aby oceniać zachowanie innych osób pryzmat własnego typu osobowości.

I tak, jeśli jesteś typem dominującym i masz tendencję do kontrolowania sytuacji, inni mogą odbierać Cię jako osobę bezwzględną i despotyczną.

Jeśli dominuje u Ciebie typ inicjatywny, Twoja emocjonalność i zmienność powodują, że niektórzy odbierają Cię jako osobę powierzchowną. 

Jako typ krytyczny bywasz tak dokładny, że inni postrzegają Cię jako pedanta, który zamęcza innych szczegółami.

Gdy dominuje u Ciebie typ stały, jesteś osobą, która niechętnie reaguje na zmiany, więc inne typy mogą widzieć Cię jako osobę mało elastyczną.

Uwaga! Pamiętaj, że to wyłącznie wyobrażenia innych o Tobie, a nie Twoje prawdziwe cechy. Właśnie tu tkwi źródło częstych problemów w pracy – patrzymy na inne typy osobowości z perspektywy swojego własnego typu, zamiast zrozumieć, jak działa ktoś o odmiennym typie osobowości.

Co motywuje typ osobowości do działania?

Oprócz cech charakteru oraz sposobu reagowania typy różnią się także hierarchią wartości. Dla każdego typu, co innego jest ważne i co innego motywuje go do działania. 

Dla osoby dominującej ważne są w życiu osiągnięcia. Pyta przede wszystkim, CO zyska dzięki działaniu. Jest mocno nastawiona na realizację celów i wyniki. 

Osoba inicjatywna szuka uznania. Pyta, KTO dostrzeże jej działanie. Oczekuje pochwał. 

Typ krytyczny stawia na perfekcję. Pyta DLACZEGO, ma w ogóle coś zrobić. Szuka w działaniu idealnego wykonania. 

Z kolei dla osoby stałej motywacją będzie stabilizacja. Pyta, JAK coś zrobić, aby to było trwałe, bo dla niej liczy się poczucie bezpieczeństwa. 

Do czego przyda Ci się wiedza o typach osobowości

Jeśli poznasz specyfikę typów osobowości, przede wszystkim zrozumiesz samego siebie. I wykorzystasz tę wiedzę, aby lepiej odnajdywać się w swojej pracy, być bardziej wydajnym, a zarazem pracować lżej. 

Przykładowo, jeśli przeważa u Ciebie typ dominujący, jesteś niecierpliwy i niezbyt lubisz układać szczegółowe plany działania. Możesz więc oddelegować to zadanie komuś, u kogo przeważa typ korygujący lub stały. Te osoby bardzo chętnie zrobią to za Ciebie.

Jednak wiedza o typach osobowości pozwoli Ci także lepiej zrozumieć swoich współpracowników. Zrozumieć, dlaczego niekiedy zachowują się „dziwnie”, a rzeczy oczywiste dla Ciebie, wcale nie są takie dla nich. Dzięki temu unikniesz wielu konfliktów w zespole, co znów przekłada się na bardziej wydajną pracę i większe zyski.

Który z typów jest najlepszym szefem?

Czy jest typ osobowości, który lepiej nadaje się na szefa, a inny gorzej? Mógłby się wydawać, że cichy typ stały nie ma szans z przebojowym typem inicjatywnym.

Ale to tylko pozory. 

Każdy typ osobowości może być świetnym szefem. Każdy typ może wykorzystać swoje zalety, aby prowadzić firmę z sukcesem. Ważne, aby poznać siebie, a potem zbudować zespół, który będzie wzmacniał Twoje mocne strony, a jednocześnie uzupełniał to, czego Ci brakuje. 

Chcesz lepiej rozumieć siebie i innych? wykonaj test swojego typu osobowości i umów się ze mną na konsultację.

Piotr Pytel – od 2012 pomaga przedsiębiorcom złapać więcej luzu, zwiększyć zyski i odblokować ich czas. Jeżeli uważasz, że Ty i Twoja firma zasługujecie na więcej, chcesz podnieść wydajność pracy, zwiększyć zyskowność działalności oraz wreszcie mieć czas dla siebie, to zapisz się na Warsztaty Umiejętności Biznesowych.